Đất thổ cư có phải là đất dùng để ở như mọi người thường nói không? Cụm từ đất thổ cư có thể không quá xa lạ với chúng ta nhưng để hiểu chính xác thì lại không có nhiều người biết.
Khái niệm này cũng không có một văn bản pháp luật nào quy định rõ ràng dẫn đến những hiểu lầm tai hại cho người mua và bán đất đai. Vậy đất thổ cư là gì? Và những điều gì cần biết về đất thổ cư?
Mục Lục [hide]
• 1 Đất thổ cư là gì? Đất thổ cư có phải là đất xây dựng nhà không?
• 2 Đất nông nghiệp là gì? Đất nông nghiệp khác như thế nào với đất thổ cư
• 3 Đất thổ cư có sổ đỏ không?
• 4 Đất thổ cư có phải đóng thuế hàng năm không?
• 5 Những lưu ý khi mua đất thổ cư
• 6 Xung quanh câu chuyện về nhà ở và giá đất thổ cư
1. Đất thổ cư là gì? Đất thổ cư có phải là đất xây dựng nhà không?
Để hiểu một cách đúng đắn khái niệm này, chúng ta cần lướt qua các quy định pháp luật về đất đai đã được thể hiện rõ ràng trong Luật Đất đai 2013.
Luật Đất đai 2013 đã phân loại rõ các loại đất trên lãnh thổ Việt Nam theo mục đích sử dụng đất bao gồm nhóm đất nông nghiệp, nhóm đất phi nông nghiệp và nhóm đất chưa sử dụng.
Như vậy, chúng ta có thể khẳng định đất thổ cư là loại hình đất ở (phân biệt với đất thổ canh hay còn gọi là đất canh tác) thuộc nhóm đất phi nông nghiệp, bao gồm đất ở tại nông thôn và đất ở tại đô thị. Mục đích của loại hình đất này là để xây dựng nhà ở.
Bên cạnh đó, chúng ta cần phải hiểu rõ một vấn đề là đất thổ cư không chỉ là phần đất xây dựng nhà ở mà còn bao gồm những diện tích đất xung quanh căn nhà như sân vườn, ao hồ … đã được nhà nước công nhận thuộc loại hình đất ở.
Hiểu nôm na, đây là loại đất cho phép để xây dựng nhà cửa và các công trình ngoại cảnh liên quan phục vụ đời sống.
Xem thêm: Sổ hồng, sổ đỏ là gì? Cách phân biệt sổ hồng, sổ đỏ?
Ví dụ cụ thể: Diện tích khuôn viên đất nhà bạn sở hữu là 200m², trong đó diện tích căn nhà là 100m², còn lại 100m², gia đình bạn có thể trồng cây cảnh, hồ bơi… Vậy diện tích đất thổ cư là 200m².
Nếu mảnh đất nhà bạn sở hữu không được công nhận là đất thổ cư nhưng gia đình lại có nhu cầu xây dựng nhà ở thì sao? Nào, hãy cùng tuychon giải đáp ở phía dưới nhé!
2. Đất nông nghiệp là gì? Đất nông nghiệp khác như thế nào với đất thổ cư:
Đất nông nghiệp là gì?
Trước hết, chúng ta cần tìm hiểu về khái niệm đất nông nghiệp. Đất nông nghiệp hay còn gọi là đất thổ canh là loại hình đất được sử dụng vào mục đích trồng trọt các loại cây hàng năm, cây lâu năm; là loại hình đất rừng sản xuất, rừng phòng hộ, đất nuôi trồng thủy hải sản, làm muối, …
Do đó, để được công nhận là đất thổ cư hoặc có thể xây dựng nhà ở trên mảnh đất nông nghiệp, chủ sở hữu đất phải làm thủ tục chuyển mục đích sử dụng đất một phần hoặc toàn phần từ loại hình đất nông nghiệp sang đất phi nông nghiệp, mà cụ thể là đất ở.
Trong khi đó, đất thổ cư vốn thuộc nhóm đất phi nông nghiệp nên hoàn toàn có thể xây dựng nhà ở mà không cần làm các thủ tục chuyển mục đích sử dụng.
Chuyển đổi đất nông nghiệp thành đất thổ cư:
Các trường hợp được chuyển đổi mục đích sử dụng đất theo luật định bao gồm:
• Chuyển đất nông nghiệp sang đất phi nông nghiệp;
• Chuyển đất phi nông nghiệp được Nhà nước giao đất không thu tiền sử dụng đất sang đất phi nông nghiệp được Nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất hoặc thuê đất;
• Chuyển đất phi nông nghiệp không phải đất ở sang đất ở;
Khi chuyển đổi mục đích sử dụng đất, người sử dụng đất phải thực hiện nghĩa vụ tài chính theo pháp luật bao gồm tiền sử dụng đất và lệ phí trước bạ.
Đối với những loại đất không thuộc diện trên, người sử dụng đất muốn chuyển thành đất thổ cư phải đăng ký với văn phòng của tổ chức có thẩm quyền đăng ký quyền sử dụng đất.
Ngoài ra, đất nông nghiệp có giá thành trên 1m² thấp hơn nhiều so với đất thổ cư, bởi dĩ đó mà thuế đất nông nghiệp cũng rẻ hơn nhiều.
3. Đất thổ cư có sổ đỏ không?
Tất nhiên là có nhé. Không những bạn có thể làm sổ đỏ cho một mảnh đất thổ cư rộng lớn của mình mà còn có thể phân lô ra thành các mảnh đất nhỏ và làm sổ riêng cho từng mảnh đất nữa.
Để đăng ký giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (còn gọi là sổ đỏ), chủ sở hữu đất cần có đủ các giấy tờ và các loại chi phí như sau:
• Về thủ tục, theo hướng dẫn tại Khoản 1 Điều 6 Thông tư 30/2014/TT-BTNMT, người sử dụng đất cần nộp hồ sơ xin chuyển mục đích sử dụng đất bao gồm: (1) Đơn xin chuyển mục đích sử dụng đất theo Mẫu 01 ban hành kèm theo thông tư 30/2014/TT-BTNMT; (2) Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hoặc Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở hoặc Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền với đất. Thủ tục nộp tại Phòng Tài nguyên và Môi trường nơi thửa đất tọa lạc.
• Về chi phí, bạn cần thực hiện nghĩa vụ tài chính về: (1) Tiền sử dụng đất xác định cụ thể ở Khoản 2 Điều 5 Thông tư 76/2014/TT-BTNMT; (2) Lệ phí trước bạ theo Điều 7 Nghị định 45/2011/NĐCP.
Ký hiệu đất thổ cư trên Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất
Hiện nay còn khá nhiều người e ngại vì phải nộp thuế đất thổ cư khi làm sổ đỏ, do đó có rất nhiều mảnh đất thổ cư vẫn chưa có sổ đỏ, giấy tờ hợp pháp gây ra khó khăn trong công tác quản lý đất đai cho chính quyền quản lý địa phương.
Thực tế cho thấy ngày càng có nhiều vụ tranh chấp đất đai từ phía người dân mà một trong những nguyên nhân chính là do thiếu sổ đỏ chứng minh người sở hữu.
4. Thuế đất thổ cư khi làm sổ đỏ tính như thế nào?
Cụ thể:
(1) Tiền thuế sử dụng đất (theo quy định);
(2) Phí chuyển quyền sử dụng đất nếu người làm sổ đỏ là người nhận chuyển nhượng (mua) mảnh đất từ người khác, quy định bằng 4% trên giá trị chuyển nhượng;
(3) Lệ phí trước bạ đất và lệ phí trước bạ nhà (nếu đã xây nhà) – bằng 1% trên giá chuyển nhượng;
Từ năm 2007, đất thổ cư chưa có sổ đỏ hoặc không có sổ đỏ sẽ không được tham gia giao dịch và không được thực hiện một số quyền đối với mảnh đất đó.
Vì vậy, để hạn chế rủi ro xảy ra trong các giao dịch bất động sản, người sử dụng đất và người có nhu cầu mua đất nên cân nhắc thật kỹ lưỡng.
Từ năm 2007, đất thổ cư chưa có sổ đỏ hoặc không có sổ đỏ sẽ không được tham gia giao dịch và không được thực hiện một số quyền đối với mảnh đất đó.
Vì vậy, để hạn chế rủi ro xảy ra trong các giao dịch bất động sản, người sử dụng đất và người có nhu cầu mua đất nên cân nhắc thật kỹ lưỡng.
Đất thổ cư có phải đóng thuế hàng năm không?
Đất thổ cư chính là đất ở, do đó nó cũng là đối tượng bị áp thuế và người sở hữu chính là người sử dụng đất là người nộp thuế.
Thuế đất thổ cư hàng năm được quy định như sau:
Điều 4 Thông tư số 153/2011/TT-BTC Hướng dẫn về thuế sử dụng đất phi nông nghiệp quy định căn cứ tính thuế như sau: “Căn cứ tính thuế sử dụng đất phi nông nghiệp (SDĐPNN) là diện tích đất tính thuế, giá 1m² đất tính thuế và thuế suất.”
Khoản 1 Điều 5 Luật thuế sử dụng đất phi nông nghiệp 2010 quy định diện tích đất tính thuế như sau:
(1) Đất ở, bao gồm cả trường hợp đất ở sử dụng vào mục đích kinh doanh.
• Trường hợp người nộp thuế có nhiều thửa đất ở trong phạm vi một tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương (sau đây gọi tắt là tỉnh) thì diện tích đất tính thuế là tổng diện tích các thửa đất ở thuộc diện chịu thuế trong tỉnh.
• Trường hợp đất đã được cấp Giấy chứng nhận thì diện tích đất tính thuế là diện tích ghi trên Giấy chứng nhận; Trường hợp diện tích đất ở ghi trên Giấy chứng nhận nhỏ hơn diện tích đất thực tế sử dụng thì diện tích đất tính thuế là diện tích thực tế sử dụng.”
(2) Giá của 1m² đất tính thuế cho đất thổ cư sẽ được xác định theo Quyết định số 66/2011/QĐ-UBND quy định bảng giá các loại đất năm 2012 trên địa bàn mỗi tỉnh có hiệu lực từ ngày 01/01/2012 và được ổn định theo chu kỳ 5 năm.
(3) Căn cứ khoản 1 Điều 7 Thông tư số 153/2011/TT-BTC Hướng dẫn về thuế sử dụng đất phi nông nghiệp quy định: “Thuế suất đối với diện tích đất trong hạn mức là 0,03%.”
Đất thổ cư có phải đóng thuế hàng năm không?
5. Những lưu ý khi mua đất thổ cư
Hiện nay, thị trường bất động sản ở nước ta diễn ra rất sôi nổi. Từ một nông dân hiền lành đến một đại gia giàu có đều nghĩ đến phương án kinh doanh bất động sản như một ngành hái ra tiền.
Tuy nhiên, không phải ai cũng khôn ngoan nắm rõ các thủ tục và pháp lý, rất nhiều người đi đổ xô đi mua đất thổ cư nhưng lại hầu như không có kinh nghiệm dẫn đến gặp nhiều vấn đề khó khăn, thậm chí bị lừa do cả tin.
Chúng tôi xin chia sẻ đến bạn đọc một số lưu ý quan trọng khi mua đất thổ cư:
• Tìm hiểu kỹ lưỡng và tỉnh táo các thông tin và vấn đề pháp lý liên quan đến khu đất
Đứng trước quyết định mua một mảnh đất nào đó, cho dù bạn rất yêu thích, bạn vẫn cần tìm hiểu thật kỹ các vấn đề pháp lý như: mảnh đất có thuộc diện quy hoạch hay giải tỏa gì không; mảnh đất có thuộc diện cấm giao dịch hay đang trong thời gian giải quyết tranh chấp hay không.
Tốt hơn hết, bạn nên kiểm chứng các thông tin về bất động sản mình đang có ý định mua tại cơ quan địa chính để có những thông tin chính xác nhất.
• Mảnh đất đã có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) hay chưa?
Sổ đỏ chính là căn cứ pháp lý rõ ràng nhất của mảnh đất quyết định trực tiếp đến quyền lợi của người sử dụng đất. Vì vậy, bạn nên mua những mảnh đất đã có sổ đỏ hợp pháp để tránh những rủi ro trong việc tranh chấp về sau.
• Hợp đồng mua bán đất thổ cư phải có chữ ký của tất cả những người có liên quan.
Ngoài những yếu tố về pháp lý của mảnh đất thì theo chía sẻ của những người có kinh nghiệm mua bán đất thổ cư, người mua nên chú ý những vấn đề về phong thủy như:
• Chọn hướng mất tiền, hướng nắng, hướng gió;
• Diện tích và vị tí;
• Môi trường sống xung quanh
• …
6. Xung quanh câu chuyện về nhà ở và giá đất thổ cư
Thực tế hiện nay cho thấy, những người thu nhập thấp và trung bình có nhu cầu sở hữu một căn nhà thường đứng trước một lựa chọn rất khó khăn đó là muốn có một căn nhà thì nên mua đất thổ cư với giá đắt đỏ nhưng an toàn với đầy đủ giấy tờ hợp pháp hay mua đất nông nghiệp giá rẻ rồi làm thủ tục chuyển đổi mục đích sử dụng hay là mua chung cư cho tiện lợi?
Với thực trạng bất động sản hiện nay, giá đất thổ cư ở thành thị lẫn nông thôn có nhiều biến đổi mà chủ yếu là tăng qua mỗi năm. Một số khu vực được hưởng lợi từ việc nâng cấp hạ tầng cũng bắt đầu hét giá từ 10-15% so với giá thành ban đầu. Do đó, người mua nếu không chuẩn bị cho mình được một khoản tiền kha khá thì họ thường chọn phương án là mua chung cư giá rẻ.
Tại một số khu vực nông thôn và ngoại thành, người mua vẫn có thể kiếm cho mình một mảnh đất thổ cư giá mềm, lại có nhiều lựa chọn về phong thủy, vị trí…
Mặt khác, nhà đất thổ cư luôn có nguồn cầu cao và luôn có xu hướng tăng giá trị mỗi năm nên đây là phân khúc “chắc ăn mặc bền” hơn rất nhiều so với nhà chung cư.
Chính vì vậy, xu hướng tìm đất thổ cư ở nông thôn và khu vực ven đô đang ngày càng “hot” hơn khi nguồn cung chung cư giá rẻ càng trở nên khan hiếm.
Cùng với đó, việc xuất hiện thường xuyên trên báo đài những bất cập trong quá trình xây dựng như tiến độ dự án chậm, chất lượng công trình không đảm bảo của chung cư giá rẻ khiến không ít người mua cảm thấy bất an, dẫn đến tâm lý e ngại và chuyển dần sang lựa chọn tìm đất thổ cư.
Nếu đã chán nản với cuộc sống xô bồ và đông đúc chốn thành thị và muốn chọn cho mình cuộc sống an nhàn với không khí trong lành của thông thôn, vậy thì đất thổ cư ở nông thôn hay đất thổ cư ven đô là một sự lựa chọn phù hợp đối với bạn đấy.
Vậy là với những thông tin, những câu chuyện liên quan đến đất thổ cư mà chúng tôi chia sẻ qua bài viết trên, hy vọng độc giả có thêm hiểu biết về đất thổ cư, có cái nhìn rõ nét và những quyết định tỉnh táo khi mua đất thổ cư để hạn chế những rủi ro về tài chính.